Verpackungsregister LUCID, czyli rejestrujemy opakowania w Niemczech
Grudzień 2018 roku dla wielu europejskich przedsiębiorców był bardzo nerwowym miesiącem. W pierwszy dzień Nowego Roku obowiązujące od 1991 roku rozporządzenie o zarządzaniu opakowaniami Verpackungsverordnung (krótko – VerpackV) zostało zastąpione nową ustawą o opakowaniach – Verpackungsgesetz (w skrócie VerpackG), która do dotychczasowych obowiązków nałożyła na sprzedających do Niemiec kilka nowych. Od teraz każdy, kto sprzedaje swoje produkty niemieckim konsumentom, zmuszony jest do zarejestrowania się w Verpackungsregister LUCID i zakupu licencji.
VerpackV, czyli…
Na początku lat 90 ponownie zjednoczone Niemcy stanęły przed wieloma poważnymi dylematami. Jednym z nich były przestarzałe i przepełniające się wysypiska, które nie były już w stanie przyjmować większej ilości odpadów oraz zdecydowany sprzeciw opinii publicznej do otwierania nowych obiektów i spalarni. Upadek żelaznej kurtyny paradoksalnie sprawił, że kolejne kraje do spółki z Francją zamknęły swoje granice dla niemieckich śmieci. Według ówczesnych szacunków pojemność niemieckich wysypisk zostałaby wyczerpana w ciągu kolejnych dwóch do pięciu lat. Aby uniknąć nadchodzącego kryzysu, postanowiono natychmiast działać i postawiono na recykling.[1]
Rozporządzenie o odpadach z 1991 roku było pierwszym krokiem recyklingowej rewolucji. Przerzuciło ono odpowiedzialność, czyli koszt zarządzania opakowaniami z konsumentów na producentów oraz wprowadziło nowe standardy i opłaty recyklingowe. Zasada “zanieczyszczający płaci” miała zachęcić producentów do zmniejszenia ogólnej masy opakowań oraz zastępowania tych trudnych w recyklingu prostszymi odpowiednikami. Powołanie systemów dualnych przyczyniło się do znacznego zwiększenia świadomości środowiskowej obywateli Niemiec oraz osiągnięcia najwyższych na świecie współczynników recyklingu. Dziś Niemcy są niekwestionowanym liderem branży, a ich rozwiązania – wzorem dla innych krajów i całej Wspólnoty.
…co się NIE zmieniło
Polscy sprzedawcy często nie byli świadomi istnienia Rozporządzenia, a więc przez lata ignorowali wynikające z niego obowiązki rejestracji i licencjonowania wprowadzanych przez siebie opakowań, choć jako podmioty zagraniczne w świetle prawa są traktowane na równi z producentami. Aby ukrócić ten proceder i zredukować efekt gapowicza, przez który część podmiotów bierze czynny udział we wprowadzaniu opakowań na rynek, lecz nie partycypuje w kosztach ich utylizacji i recyklingu, ponad 25 lat od wprowadzenia oryginalnego rozporządzenia podjęto decyzję o zastąpieniu go nową Ustawą.
VerpackG, czyli co się zmieniło
Niemiecka pogoń za zero waste poprzez coraz wyższe normy wymagała uszczelnienia istniejącego systemu. Od 1 stycznia 2019 roku dotychczasowe rozporządzenie zostało zastąpione przez ustawę Verpackungsgesetz. Jej głównym zadaniem było dostosowanie się do zmieniających się realiów rynkowych i zwiększenie kontroli nad producentami odpadów, do których w międzyczasie dołączyli sprzedawcy internetowi. W tym celu powołany został nowy Centralny Rejestr Opakowań – Zentrale Stelle Verpackungsregister (ZSVR) oraz LUCID – otwarta baza przedsiębiorstw uczestniczących w systemie. Pod groźbą bardzo wysokich kar na przedsiębiorców został nałożony obowiązek rejestracji w nowym systemie i wprowadzenia szczegółów o posiadanej licencji. Rejestr z założenia jest otwarty, więc każdy konsument czy przedsiębiorca jest w stanie znaleźć tu informacje na temat innych podmiotów na rynku, np. swojej konkurencji lub dostawcy. Jeśli istnieje podejrzenie, że wybrany podmiot nie spełnia swoich obowiązków wobec systemu lub w ogóle nie dokonał rejestracji, można zgłosić to do odpowiedniego urzędu.
W świetle Ustawy polscy przedsiębiorcy, którzy sprzedają swoje produkty wysyłkowo do klientów końcowych w Niemczech są producentami opakowań – zarówno transportowych (np. karton, folia stretch), jak i produktowych (np. pudełko na buty czy butelki), gdyż są pierwszym podmiotem, który wprowadza te opakowania na rynek niemiecki, dostarczając je do odbiorcy końcowego. Oznacza to, że muszą zarówno zarejestrować się w LUCID, jak i pozyskać odpowiednią licencję na wprowadzane opakowania w jednym z systemów dualnych:
- BellandVision GmbH
- Der Grüne Punkt – Duales System Deutschland GmbH (EN)
- INTERSEROH Dienstleistungs GmbH
- Landbell AG für Rückhol-Systeme (EN)
- Noventitz Dual GmbH
- Reclay Systems GmbH (EN)
- RKD Recycling Kontor Dual GmbH & Co. KG
- Veolia Umweltservice Dual GmbH
- Zentek GmbH & Co. KG
Rejestracja krok po kroku
- Proces rejestracji w LUCID można zobaczyć w oficjalnym wideo pokazującego proces rejestracji przygotowanego przez ZSRV. Należy przekazać dane firmy oraz zadeklarować marki, które będą pojawiać się na wprowadzanych opakowaniach.
- W następnym kroku należy wykupić licencję na opakowania w jednym z wymienionych wyżej systemów dualnych. Systemy dualne wymagają przekazania deklarowanych ilości opakowań oraz danych firmy wraz z numerem nadanym przez LUCID po dokonaniu rejestracji w Centralnym Rejestrze.
- Ostatnim krokiem jest przekazanie informacji na temat wykupionej licencji do Centralnego Rejestru. Proces raportowania przewidywanej ilości opakowań w LUCID został przedstawiony w tym filmie.
W razie wątpliwości i pytań zachęcam do kontaktu mailowego dg@eurohermes.eu lub pod +48 725 111 424.
Źródło:
[1] Germany, Garbage and the Green Dot: Challenging a Throwaway Society, Bette K. Fishbein
